W dniach 31 maja – 3 czerwca 2022 r. w Saint-Denis na wyspie Reunion odbyło się spotkanie partnerów projektu REPLACE, w którym wzięło udział dwóch pracowników merytorycznych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele partnerów ww. projektu, pochodzący z Regionu Kreta (Grecja), Prowincji Fryzja (Holandia), Instytutu Gospodarki Międzynarodowej w Hamburgu (Niemcy), Agencji Rozwoju Regionalnego Północno-Wschodniego (Rumunia), Komisji Regionu Centro ds. koordynacji i rozwoju (Portugalia), Międzynarodowego Stowarzyszenia Badawczego VELTHA (Belgia) oraz gospodarz – Nexa – Regionalna Agencja Rozwoju Inwestycji i Innowacji (Francja). Na miejscu zabrakło tylko Regionu Lacjum (Włochy), którego reprezentanci uczestniczyli w spotkaniu w formie online. Wydarzenie było rzadką okazją, od wybuchu pandemii COVID-19 na świecie, na spotkanie innych uczestników projektu.
W ramach wydarzenia zorganizowano wizyty studyjne do różnych obszarów wyspy Reunion, które koncentrowały się na ukazaniu dobrych praktyk z regionu. Na zachodzie i południu konsorcjum projektowe odwiedziło dwa zakłady, w których recyklingowi poddawane są całe komputery lub ich podzespoły, naprawia się je lub składa w działający sprzęt. Podczas trwania pandemii, kiedy konieczne było ograniczenie kontaktu bezpośredniego, a dzieci były zmuszone uczyć się przed ekranami we własnych domach, zapotrzebowanie na komputery znacznie wzrosło, a nie wszystkich było stać na ich zakup lub wymianę. Odpowiedzią na podobne sytuacje były właśnie tego typu zakłady, które rozdają używane, naprawione komputery szkołom oraz potrzebującym. Ponadto organizują także lekcje, podczas których można się nauczyć podstaw naprawy sprzętu komputerowego. Oprócz oczywistej działalności charytatywnej, zakłady prowadzą także lokalną sprzedaż naprawionych urządzeń. Kolejnym miejscem, którego działalność zaprezentowano była fabryka, w której przetwarza się zużytą gumę i opony samochodowe w materiał gumowy, z którego następnie produkuje się, np. płytki gumowe wykorzystywane jako nawierzchnia na placach zabaw dla dzieci. Przedstawiono poszczególne etapy odzyskiwania tego materiału z odpadów gumowych. Partnerzy odwiedzili także przedsiębiorstwo, w którym segreguje się używaną odzież. Pracownicy dzielą tam ubrania pod względem ich stanu. Te, które nadają się do ponownego użytku trafiają do potrzebujących z Madagaskaru lub do sprzedaży lokalnej, natomiast te, które nie nadają się do noszenia poddawane są procesowi recyklingu.
W kolejnych dniach gospodarze przedstawili dobre praktyki z innych części wyspy – na północy zaprezentowano działalność firmy, która zajmuje się przywracaniem świetności starych rowerów, przerabianiem ich na rowery o napędzie elektrycznym, czy zmienianiem całkowicie ich użyteczności, poprzez przekształcanie ich na rowery cargo. Przybliżono działalność firmy ze wschodu Reunion zajmującej się recyklingiem urządzeń gospodarstwa domowego, od małych opiekaczy, po pralki, telewizory, czy lodówki. Oprócz standardowej działalności naprawczej i realizowania idei „napraw i sprzedaj”, ze zużytego sprzętu tworzą oryginalne sprzęty, o nowym zastosowaniu, np. telewizory na baterie słoneczne, które zużywają tylko tyle energii, ile rzeczywiście potrzebują.
Część warsztatowa spotkania odbyła się w siedzibach regionu oraz agencji Nexa. Przedstawione zostały wtedy doświadczenia regionu wyspy Reunion w zakresie wdrażania cyrkularnych rozwiązań. Zaproszeni prelegenci, reprezentujący małe i średnie przedsiębiorstwa z regionu, opowiedzieli o swoich działalnościach prowadzonych w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju i gospodarki cyrkularnej. Byli to, m.in. reprezentanci firmy pozyskującej odpady budowlane (np. okna, drzwi, drewno) z budynków przeznaczonych do rozbiórki, a następnie wykorzystującej je ponownie podczas innych robót budowlanych, czy tez przedsiębiorstwa zajmującego się wsparciem innych firm w gospodarowaniu odpadami, w szczególności skupem palet drewnianych po niższej cenie niż oferowana w zakładach zajmujących się ich utylizacją, a następnie w ponownym ich wykorzystaniu.
Warsztaty były także szansą na zaprezentowanie regionalnych dobrych praktyk przez partnerów projektu REPLACE. Partnerzy z Holandii przedstawili swoje rozwiązania z zakresu cyrkularnej gospodarki wdrażane w holenderskich szkołach, z Portugalii– stosowane przez nich zielone zamówienia publiczne, z Niemiec – ideę systemowego rozwoju miast w kierunku cyrkularnym na przykładzie miasta Hamburg, z Grecji – wykorzystania serwatki powstałej przy produkcji serów jako paszy dla zwierząt, z Rumunii– cyfrową platformę mody, z Francji – ideę biooleju napędowego, pozyskiwanego ze zużytego oleju spożywczego. Województwo Łódzkie przedstawiło rozwiązania zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju w sektorach budowlanym i tekstylnym.
Wraz z końcem lipca 2022 r. kończy się również I faza projektu REPLACE, dlatego wizyta na wyspie Reunion była także szansą na spotkanie komitetu sterującego oraz podsumowanie działań, które dokonano w ramach projektu. W związku z tym, że głównym rezultatem tej fazy są regionalne plany działań przygotowane przez wszystkich partnerów projektu, podczas spotkania omówiono zalecane przez Wspólny Sekretariat programu INTERREG EUROPA poprawki. Dyskusji poddany został także temat wskaźników, które konsorcjum musi zrealizować, aby wejść w II fazę projektu, rozpoczynającą się w sierpniu 2022 r.
W ciągu tej czterodniowej wizyty w regionie Reunion partnerzy projektu REPLACE mieli sposobność odwiedzić niemal każdy jej zakątek, dzięki temu poznali największe problemy z jakimi na co dzień borykają się jej mieszkańcy – wysoki poziom bezrobocia oraz generowanie dużej ilości odpadów. Wizyty studyjne pokazały, że Wyspa realizuje inicjatywy, które mają temu przeciwdziałać. Tworzone są nowe miejsca pracy, a ludzie naprawiają zużyty sprzęt, przez co liczba produkowanych odpadów jest ograniczona.
Więcej informacji dotyczących projektu REPLACE oraz podejmowanych w ramach niego działań można znaleźć na stronach:
https://bruksela.lodzkie.pl/nasze-projekty/rozwoj-gospodarki-cyrkularnej-poprzez-udoskonalenie-instrumentow-polityki-regionalnej-replace-2/,
https://biznes.lodzkie.pl/nasze-projekty/,
https://projects2014-2020.interregeurope.eu/replace/.
