I Regionalne spotkanie w ramach Projektu DeCarb pn. „Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną w regionach UE opartych na gospodarce węglowej” realizowanego w ramach Programu Interreg Europe odbyło się 21.11.2018 r. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Łódzkiego.

I. Tematyka spotkania

Ograniczenia w Unii Europejskiej emisji CO2 o co najmniej 40 % do 2030 r. oraz Pakiet „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”, który ma przyspieszyć przejście Unii Europejskiej na czystą energię, wzrost gospodarczy, tworzenie miejsc pracy – Projekt DeCarb jako wsparcie regionów w ocenie specyfiki regionalnej i określeniu scenariuszy służących zmniejszenia emisji CO2.

II. Wiodące tematy dalszych prac w ramach grupy Interesariuszy.

1. Energetyka konwencjonalna – zmniejszenie presji na środowisko.

Opis sytuacji: zanieczyszczenia z konwencjonalnych źródeł energii są mniej uciążliwe niż 20 lat temu, potwierdzeniem są zaprezentowane działania przez PGE prowadzące do zmniejszania ilości szkodliwych gazów do atmosfery:

a) zmniejszenie ingerencji i uciążliwości dla środowiska poprzez modernizację urządzeń: turbin, wentylatorów, turbozespołów, chłodni kominowych,
b) zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych powstałych ze spalania węgla zawierających szkodliwe związki siarki i azotu oraz pył,
c) konieczność uwzględniania perspektywy cyklu życia produktów w całościowym podejściu do problematyki dekarbonizacji,
d) dalsze prowadzenie działań zmierzających do ograniczania emisji gazów do atmosfery w wyniku zaostrzania norm ochrony powietrza,
e) gospodarka cyrkularna – zalety wykorzystania ubocznych produktów spalania, czyli odpadów pochodzących ze spalania węgla i ich ponowne wykorzystanie. Ponowne zagospodarowanie odpadów będących ubocznymi produktami spalania są alternatywą dla eksploatacji naturalnych kruszyw, które są ograniczone i nieodnawialne.
f) zyski ekologiczne z likwidacji składowisk – zagospodarowanie terenów pokopalnianych i ich rekultywacja szansą na rozwój gospodarczy i dodatkowe miejsca pracy (np. turystyka);
g) rozwój sieci cieplnej.

PLUSY
– wytwarzanie ciepła systemowego odbywa się w drodze odzysku ciepła po produkcji prądu;
– istnieje rozwinięta sieć ciepłownicza.
MINUSY
– blokadą w rozwoju sieci cieplnej są wysokie koszty związane z doprowadzeniem ciepła do gospodarstw indywidualnych z uwagi na budowę infrastruktury technicznej (doprowadzenie i podłączenie do gospodarstwa) i jej zarządzanie,
– powstawanie energii ze spalania węgla. Stopniowo wytwarzanie ciepła należy uzyskiwać ze spalania gazu, oleju, biomasy, przetwarzania energii słonecznej czy wiatrowej, geotermii, czy wykorzystania energii elektrycznej.

2. Odnawialne źródła energii jako przeciwwaga dla energii konwencjonalnej.

Aktualna sytuacja: Zbyt wolny proces zwiększania udziału oze w ogólnym koszyku energetycznym:

a) przyspieszenie w wykorzystywaniu naturalnych źródeł odnawialnych,
b) zwiększenie udziału OZE w koszyku energetycznym: np. poprzez wykorzystanie technologii usuwających CO2 z biogazu i wytwarzających biometan, który zdaniem z ekspertów z Politechniki Łódzkiej następnie może być wtłaczany do sieci gazowej lub wykorzystywany jako paliwo do pojazdów,
c) odnawialne źródła energii jako priorytet rozwoju energetyki – wykorzystanie ich nie wiąże się z ich długotrwałym deficytem, gdyż odnawiają się w krótkim czasie, jest to: energia promieniowania słonecznego, energia prądów i pływów wodnych, geotermalna, wiatr oraz energia powstającą podczas spalania biomasy i biogazu – rozwój instalacji, które zamieniają konkretne źródło na energię elektryczną,
d) korzyści dla lokalnych społeczności w zakresie rozwoju odnawialnych źródeł energii: zwiększenie poziomu bezpieczeństwa energetycznego (poprzez dywersyfikację), powstanie nowych miejsc pracy, promowanie rozwoju regionalnego,
e) poszukiwanie innowacyjnych technologii: np. produkcja biomasy roślinnej na bazie recyklingu odpadów z biogazowni i strategia optymalizacji uprawy biomasy roślin energetycznych,
f) wykorzystanie doświadczeń podmiotów badawczych w realizacji projektów oraz produktów zrealizowanych przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii oraz innowacyjny charakter produktów powstałych w ramach realizowanych projektów: Carport i stacja ładowania pojazdów elektrycznych zasilaną energią słoneczną (zbudowany z drewnopochodnych materiałów biodegradowalnych o zerowym śladzie węglowym).

3. Elektromobilność wyzwaniem dla regionu łódzkiego.

– powstanie siatki stacji ładowania samochodów elektrycznych,
– konieczność uwzględnienia na szerszą skalę we flocie transportu publicznego: ekologicznych autobusów i tramwajów,
– edukacja w zakresie elektromobilności (utworzenie kierunków nauczania), zasilenie rynku pracy specjalistami w zakresie elektromobilności.

4. Budowanie świadomości i dialog publiczny.

– przykłady dobrych praktyk (rozpowszechnianie); wspólne wypracowanie rozwiązań;
– kampanie edukacyjne np. mieszkańców domów jednorodzinnych dotyczące szkodliwości spalania odpadów w piecach;
– zapraszanie do projektu podmiotów zainteresowanych działaniami służącymi budowie świadomości wokół tematyki ochrony środowiska i negatywnych skutków jego degradacji; np. przy udziale ASP budowa oczyszczaczy powietrza w formie artystycznych dzieł;
– edukacja „od dziecka” – kształtowanie na wczesnym etapie edukacji postaw odpowiedzialności za środowisko.