Spotkanie interesariuszy projektu AQUARES – 23.06.2021

Spotkanie poświęcone było podsumowaniu pierwszej fazy projektu AQUARES, polegającej na wymianie wiedzy i doświadczeń w zakresie rozwiązań wspierających efektywne gospodarowanie wodą.

Głównym punktem spotkania było zaprezentowanie Regionalnego Planu Działania mającego na celu zwiększenie udziału projektów dedykowanych odzyskowi i ponownemu wykorzystaniu wody, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego. RPD Województwa Łódzkiego zawiera następujące działania:

  1. Rozwiązania wspierające wydajne i racjonalne gospodarowanie wodą w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2021-2027 (FEŁ2027);
  2. Kompleksowe działania na rzecz adaptacji do zmian klimatu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2021-2027 (FEŁ2027).

Powyższe działania uwzględniają przede wszystkim potrzeby wynikające z regionalnych uwarunkowań środowiskowych, tj.: nasilających się ekstremalnych zjawisk pogodowych (długotrwałe okresy suszy, gwałtowne opady deszczu powodujące podtopienia), znaczne biologiczne i chemiczne zanieczyszczenie wód powierzchniowych, niski stopień zalesienia regionu (najniższy w Polsce), mała zdolność retencyjna zlewni oraz powodzie miejskie.

Kierunki interwencji w ramach RPD WŁ, zostały opracowane także na podstawie dobrych praktyk zaprezentowanych przez partnerów projektu AQUARES podczas pierwszej fazy realizacji projektu. M. in. Były to:

  • Grecja, Attica: „Połączenie sieci kanalizacji deszczowej i zbiorników retencyjnych wód opadowych”. Projekt z powodzeniem umożliwia kontrolę powodzi, czasu retencji oraz magazynowanie wody o odpowiedniej jakości do nawadniania pobliskich obszarów miejskich i innych zastosowań (mycie ulic, gaszenie pożarów itp.),
  • Czechy: „Suchy polder Žichlínek”. Rozwiązanie służące retencji wody oraz ochronie przeciwpożarowej. Obszar polderu ma także walory krajobrazowe i ekologiczne,
  • Łotwa: „Myjnia samochodowa wykorzystująca deszczówkę”. Zebrana woda deszczowa jest używana do mycia samochodów i może być wielokrotnie wykorzystana. Nie tylko woda deszczowa jest ponownie wykorzystywana, ale również zgromadzony piasek jest ponownie wykorzystywany w sezonie zimowym do pokrycia dróg.

Działania podejmowane w drugiej fazie realizacji projektu skupią się na zmianach w kryteriach oceny projektów i wprowadzaniu dodatkowych punktów dla projektów wpisujących się w obszar racjonalnego i efektywnego gospodarowania wodą.

Wspierane będą następujące typy projektów (katalog projektów jest otwarty):

  • Rozwój i modernizacja infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oraz oczyszczania ścieków komunalnych, w tym budowa i modernizacja oczyszczalni ścieków;
  • Wspieranie inteligentnych systemów zarządzania sieciami wodno-kanalizacyjnymi;
  • Wspieranie technologii pozwalających na zmniejszenie zużycia wody; w procesach produkcyjnych (zamknięte obiegi wody, ponowne wykorzystanie) i w gospodarce komunalnej;
  • Zagospodarowanie osadów ściekowych z oczyszczani ścieków komunalnych;
  • Działania w zakresie zarządzania wodą mające na celu wykorzystanie wody w obiegu zamkniętym, powtórne wykorzystanie wody, zmniejszenie zużycia wody (w energetyce);
  • Polepszenie jakości wody do spożycia;
  • Dostosowanie infrastruktury do ekstremalnych stanów pogodowych, rozwój zielonej i niebieskiej infrastruktury, w tym z wykorzystaniem inteligentnych systemów zarządzania wodami opadowymi i likwidacją miejskich wysp ciepła;
  • Wspieranie retencjonowania wody, w tym małej retencji, działania w celu zatrzymania odpływu wód opadowych, renaturyzacja przekształconych cieków wodnych i obszarów od wód zależnych, z wykorzystaniem naturalnych mechanizmów ekosystemowych;
  • Rozwój systemów ujęć, uzdatniania, dostawy i magazynowania wody (przy założeniu, że projekty infrastruktury wodociągowej mogą być realizowane niezależnie od sieci kanalizacyjnej);
  • Edukacja i promocja zachowań indywidualnych oraz grupowych, które sprzyjają zwiększeniu świadomości o zmianach klimatu, racjonalnemu korzystaniu z zasobów środowiskowych i wspierają ochronę zasobów nieodnawialnych.

W następnym punkcie spotkania przedstawiono uczestnikom stan wdrażania programu Fundusze Europejskie dla Łódzkiego 2027 oraz zaproszono do udziału w nadchodzących konsultacjach społecznych. Ponadto przedstawiono propozycję dalszej współpracy w ramach projektów Interreg dotyczących zrównoważonej gospodarki wodnej.

Na zakończenie spotkania odbyła się dyskusja, podczas której uczestnicy spotkania podzieli się swoimi obserwacjami na temat barier w pozyskiwaniu środków na innowacyjne działania dotyczące oczyszczania wody. Jednym z głównych problemów  w tym zakresie jest kwestia wysokich kosztów praw własności do rozwiązań opracowywanych w ramach projektów B+R.